ЦЫППУРСЫ БÆРÆГБОН

ЦЫППУРСЫ БÆРÆГБОН
Цыппурс зæронд нымадæй бæрæг кодтой, Ног азмæ ма-иу къуыри куы баззад, уæд. Ирон адæмы фыдæлтæ Цыппурс нымадтой Ног азы размæ уд сыгъдæггæнæн къуырийыл, дардтой мархо (кæс Цыппурс, ЦЫППУРС).
Бæрæгбоны-иу бинонты хистæртæ сывæллæтты кувæндæттæм акодтой, ноггуырд лæппуты тыххæй сæрмагондæй арæзтой куывдтæ.
Цыппурсы-иу хур куы аныгуылд, уæд-иу алы хæдзар дæр йæ цуры скодта арт. Иæ арт кæмæн хуыздæр у, кæмæн стырдæр у, уый – амондджындæр. Хистæрæй, кæстæрæй-иу арты алыварс æрæмбырд сты. Фæсивæд кафыдысты, зарыдысты, сывæллæттæ арты сæрты гæппытæ кодтой. Хистæртæ-иу куывтой: «Нæ фыдбылызтæ арты басудзæнт, нæ фыдбылызтæ фесæфæнт».
Алы бинонты дæр фæндыд, цæмæй сæм Цыппурсы, «хорз къах» кæмæн ис, ахæм адæймаг æрбацæуа. Уæд цыма æнæхъæн аз амондджын, зæрдæрухс, æнæмаст, æнæфыдбылыз уыдзысты, цыма æнæхъæн аз дæр уыцы æрбацыдæй аразгæ у, афтæ сæм каст.
Бæрæгбоны ницæуыл ауæрстой, фынгыл цыдæриддæр хæрд, нозтæй æрæвæрæн уыди, уыдон-иу æрæвæрдтой: æртæ æртæдзыхоны, арахъ, бæгæны... Бинонты хистæр-иу скуывта, цæмæй æнæхъæн аз хор æмæ фосæфсæст уой, афæдз сыл æнæмаст, æнæфыдбылызæй ацæуæ Скуывта-иу Цыппурсмæ, ды Нарты дуаг дæ æмæ нæ дæ хорзæх уæд, баххуыс нын кæн, зæгъгæ.
Бинонтæй «хуыздæр къах» кæмæн уыд, уый-иу скъæттыл æрзылд æмæ-иу фосæн холлаг радта. Йæ фæстæ-иу бинонты хистæр бацыд æмæ-иу сæ фосы Фæлвæрайыл, Тутыр æмæ иннæ зæдтыл бафæдзæхста, æнæфыдбылыз куыд уой, бирæгъты амæттаг куыд никæд фæуой, сæ нымæц фылдæрæй-фылдæр куыд кæнæ
Куы-иу æрбарухс, уæд та-иу бинонтæ сæ хæдзары цур ног арт скодтой, æмæ сыхæгтæ, хъæубæстæ кæрæдзимæ арфæтæм цыдысты. Бæрæгбоны кусын не ‘мбæлд.
Цыппурсы бæрæгбон у, цард та ногæй кæй базмæлыд, уый æвдисæн. Хур зæхмæ фæхæстæгдæр, цард йæ иугæндзон цыдæй размæ цæуы.
Мах рæстæджы дæр Цыппурсы бæрæгбон бирæтæ кæнынц.

Словарь по этнографии и мифологии осетин. 2014.

Игры ⚽ Поможем решить контрольную работу

Полезное


Смотреть что такое "ЦЫППУРСЫ БÆРÆГБОН" в других словарях:

  • ЦЫППУРСЫ БÆРÆГБОН – перевод — см. ЦЫППУРСЫ БÆРÆГБОН Цыппурс (Рождество) отмечали за неделю до Нового года (по старому стилю). Наши предки считали его праздником духовного очищения, для чего держали пост, водили детей в святилища, для новорожденных мальчиков устраивали особые… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • ЦЫППУРСЫ МÆЙ — декабрь ЦЫППУРСЫ БÆРÆГБОН КÆРЧЫТЫ ÆХСÆВ см. ИРОН ÆГЪДÆУТТÆ …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Цыппурс — см. Цыппурс – перевод Цыппурс, ног азы сæр (ир.), цæппорсæ (диг.) – ирон адæмы зæхгуыстыты къæлиндары зымæгон циклы фыццаг бæрæгбон, кодтой йæ, Ног азæй къуыри раздæр. Цыппурсы бæрæгбоны æнæмæнг цыдысты æхсæны кувæндæттæм æмæ алы хæдзары дæр… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • НОГ АЗ — см. НОГ АЗ – перевод Цыппурсы мæйы фыццæгæмы адæм фæбæрæг кæнынц Ног азы фыццаг бон. Уый дунейы адæмтæн куыд æхсызгон, куыд уарзон бæрæгбон у, ахæм уарзон æмæ æхсызгон бæрæгбон у ирон адæмæн дæр. Сæхи йæм цæттæ кæнын райдайынц рагацау. Фынгыл… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • АРТ — Арт, зынг ирон адæмон сфæлдыстады æмбæлынц сæ комкоммæ нысаниуæгимæ æмæ фæсномыгæй дæр. Ныр дæр ма арæх фехъусæн вæййы ахæм зæгъдтытæ: «Мæ артыл дон бакалд!», «Артæн бын фæнык ын нæй». «Мæ арт бауазал!», «Мæ зынг ахуыссыд!» Зынг (арт) царды… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • КÆРЧЫТЫ ÆХСÆВ — см. КÆРЧЫТЫ ÆХСÆВ – перевод Рæстæгимæ, цардимæ бæрæгбæттæ дæр ивынц, иуæй иутæ та дзы бынтондæр ферох вæййынц, адæмы цардмæ ницыуал бар фæдарынц. Уыдонæй иу у Кæрчыты æхсæв, кодтой йæ Цыппурсы мæйы райдайæны. Кæрчыты æхсæвы бæрæгбон баст у фосимæ …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • НЫККОЛА — Бардуаг. Нартимæ цæры хæларæй. Уыд Ацæмæзæн чындзхæссæг, уыимæ чындзхæсджытæн цыд сæ разæй. Йæ бадæн – Уазайы бæрзонд, хонгæ дæр æй Бæрзонд Ныккола кæнынц. Йæ бæрæгбон вæййы Цыппурсы мæйы фыццаг хуыцаубоны. Кадджыты загъд ис: «Хорæлдар, Ныккола,… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»